Teorie motywacji

By on 10-14-2015 in Finanse

 Praca, studiowanie, nauka w szkole, uprawianie sportów, rozwijanie swoich zainteresowań to tylko niektóre z działań, do których realizacji potrzebna jest motywacja. Motywacja to wewnętrzny czynnik pobudzający do działania. Motywację można pobudzać w procesie motywowania.

 

Istnieje wiele ciekawych książek, w których znajdziemy dużo informacji na temat teorii motywacji. Czytając literaturę z zakresu psychologii można się dowiedzieć, w jaki sposób za pomocą odpowiednich bodźców można wpłynąć na zachowanie drugiej osoby.

 

Często zastanawiamy się, jak zmotywować dziecko czy współmałżonka do podjęcia określonych działań. Nauczyciele starają się zachęcić uczniów do nauki. Liderzy i kierownicy różnych organizacji szukają sposobów skutecznego oddziaływania na swoich podwładnych. Psycholodzy opracowali wiele koncepcji związanych z procesem motywowania. Najbardziej znane teorie motywacji to:

  • teorie treści
  • teorie procesu
  • teorie wzmocnień

 

Teorie treści

 

Najbardziej znaną teorią motywacji jest teoria potrzeb Abrahama Maslowa. Wg Maslowa istnieje pięć rodzajów potrzeb człowieka. Potrzeby te Maslow uporządkował hierarchicznie umieścił w prostym schemacie. Są to potrzeby:

  • fizjologiczne (głód, pragnienie)
  • bezpieczeństwa (wolność od lęku i strachu, poczucie pewności, stałości)
  • społeczne (miłość, przyjaźń)
  • uznania (szacunek, uznanie dla samego siebie, uznanie ze strony innych, status, wartościowanie)
  • samorealizacji (dążenie do wykorzystania swych uzdolnień, realizacja własnego potencjału, potrzeby rozwoju)

 

Zaspokojenie potrzeb z dołu piramidy umożliwia kolejne zaspokajanie potrzeb wyższego rzędu. Realizację potrzeb wyższego rzędu można rozpocząć tylko wtedy, gdy zostały zaspokojone potrzeby na poprzednich szczeblach. Jednocześnie możemy zaspokajać tylko jedno pragnienie. Wszystkie pragnienia należy zaspokajać w porządku hierarchicznym.

 

Teorie procesu

Victor Vroom (teoria oczekiwania) wyjaśnia, co przyczynia się do zachowania człowieka. Według niego motywacja to funkcja zależna od trzech zmiennych:

  • atrakcyjności nagrody
  • prawdopodobieństwa osiągnięcia zamierzonego celu
  • wysiłku niezbędnego do realizacji celu

Według tej teorii człowiek podejmie się działań, jeśli oceni, że nagroda za dokonanie wysiłku na określonym poziomie jest atrakcyjna, a możliwości jej zdobycia są bardzo duże.

 

John Adams (teoria sprawiedliwości) twierdzi, że ludzie dokonują porównań między atrakcyjnością nagrody, a wysiłkiem włożonym w jej osiągnięcie. Jeśli stwierdzimy, że nagroda za nasz wysiłek jest atrakcyjna, czujemy się zmotywowani do podjęcia określonych działań.

 

Teorie wzmocnień

 

Wśród teorii wzmocnień najbardziej znana jest teoria Burrhusa Skinnera. To teoria zakładająca, że ludzie są świadomi skutków swego działania. Teoria ta odwołuje się do doświadczeń z przeszłości. Jeśli jakieś działanie człowieka kojarzone jest z przyjemnymi konsekwencjami, na pewno zostanie powtórzone. Natomiast działania, które w przeszłości wywołały nieprzyjemne, negatywne konsekwencje, zostaną zaniechane w przyszłości.